Michiel Schimmel – Pagina 8

De “mr. Big” methode

Deze blog gaat over de onderzoeksmethode die beter bekend staat als mr. Big en wat de advocaat-generaal en de Hoge Raad hiervna vinden.

Help! Mijn man is hennepkweker

Als je woont in een woning waar een hennepplantage wordt ontdekt, dan heeft de politie de neiging om gelijk jou en je partner aan te houden voor verhoor. Daarnaast is het risico groot dat je alsdan vervolgd wordt voor (medeplichtigheid) aan een hennepplantage door je woning beschikbaar te stellen en hiermee gelegenheid te verschaffen aan het kweken van hennep. De vraag is echter, is dat wel juist? Over deze vraag gaat een recent arrest van de Hoge Raad en deze blog.

Een man en vrouw waren samen eigenaar van een huis in Delft. Aldaar is in 2014 een hennepplantage aangetroffen van 510 planten. De verdachte (de vrouw) was niet de eigenaar van de plantage noch heeft zij geholpen met het verzorgen of knippen van de planten. Wel was zij ervan op de hoogte dat er een hennepplantage was in de woning.

De rechtbank stelt in haar vonnis samengevat dat zij, als volwassen vrouw, bewust twee ruimtes in haar woning beschikbaar heeft gesteld aan haar man voor de kweek van hennep. Dit maakt samengevat dat er sprake is van medeplichtigheid. De rechtbank legt uit dat er voldaan is aan het “dubbele opzet” vereiste bij medeplichtigheid, te weten dat zij (voorwaardelijk) opzet had op het verschaffen van de ruimtes als de kweek van de hennep. Het Gerechtshof volgt deze redenering en veroordeelt de vrouw in hoger beroep.

De vrouw is het hier niet mee eens en stapt naar de Hoge Raad. Zij en haar man waren samen eigenaar van het huis en haar man had dus al beschikking over alle ruimtes van de woning. Hiermee bestond dus al de gelegenheid tot het kweken van de hennep. Zij heeft hier niets voor hoeven doen en heeft dus geen aantoonbare bijdrage aan de plantage geleverd. Verder stelt zij dat ze geen plicht had in te grijpen om het gedrag van haar man actief te stoppen.

De advocaat-generaal is het hier niet mee eens. Samengevat stelt de advocaat-generaal is de conclusie dat medeplichtigheid weliswaar vaak bestaat uit actief handelen, maar dat dat niet wegneemt dat strafbare passiviteit eveneens mogelijk is. Dit betekent volgens de AG dat de medeplichtigheid alsdan bestaat uit het opzettelijk niet beletten (nalaten) terwijl handelen wel moest. Zijn conclusie is dan ook dat de rechtbank (en daarop volgend het hof die de conclusie van de rechtbank heeft overgenomen) juist is. Zij had de plantage moeten beletten, althans doen beëindigen.

De Hoge Raad is het hier niet mee eens en volgt de redenering van de vrouw. De Hoge Raad stelt dat de uitspraak van de rechtbank en het hof onvoldoende gemotiveerd zijn. De Hoge Raad schrijft hierover, en ik citeer:

“Het Hof heeft op basis van deze vaststellingen bewezenverklaard dat de verdachte aan [medeverdachte] opzettelijk “gelegenheid heeft verschaft” tot het telen van hennep. Dat oordeel is daarmee echter niet toereikend gemotiveerd. Het Hof heeft immers geen omstandigheden vastgesteld die erop duiden dat actieve gedragingen van de verdachte gelegenheid verschaften tot de hennepteelt door [medeverdachte] in de woning. De enkele, niet nader geconcretiseerde overweging van het Hof dat de verdachte de ruimtes aan [medeverdachte] ter beschikking heeft gesteld, maakt dat niet anders, in aanmerking genomen dat zij met [medeverdachte] hoofdbewoner en mede-eigenaar van de gezamenlijke woning was zodat [medeverdachte] kennelijk die ruimtes reeds ter beschikking had. Daarbij komt dat ook bekendheid met het telen van hennep door [medeverdachte], anders dan het Hof met de verwijzing naar het in stand laten van de situatie kennelijk voor ogen stond, niet zonder meer voldoende is voor het doen ontstaan van een rechtsplicht voor de verdachte tot het beletten of (doen) beëindigen daarvan.”

Dit is een bijzondere uitspraak voor de praktijk. Tot heden was de kans erg groot dat als er een plantage in je huis ontdekt was en je verklaarde dat je op de hoogte was van deze plantage, je veroordeeld werd. De Hoge Raad schijnt hier een einde aan te maken, waarbij ik wel moet opmerken dat een zwaluw nog geen zomer maakt.

Mocht je partner een plantage aanleggen in jullie gezamenlijke woning, dan is het nog steeds verstandig om dit zo snel mogelijk te beëindigen. De straffen voor een hennepplantage, en de daarbij vaak gevorderde ontnemingsvordering, zijn hoog. Echter geeft dit arrest wel extra ammunitie voor de verdediging om voor je te vechten.

Mochten hierover vragen zijn, dan kun je het beste contact opnemen met Michiel Schimmel. Hij heeft veel ervaring met zaken over Hennepplantages en zal u hierover kunnen adviseren. Hij is bereikbaar op 035 69 44 8 33 of per e-mail op michiel@hameradvocaten.nl

Wanneer mag je erop vertrouwen dat een zaak geseponeerd is?

Zelfverdediging: hoe zit het daarmee?

Deze blog gaat over de strafuitsluitingsgrond noodweer, beter bekend als zelfverdediging en hoe men daar een beroep op doet.

De advocaat bij verhoor, hoe werkt het in de praktijk

Nu ruim anderhalf jaar hebben mensen, die verdacht worden van een strafbaar feit, recht op een advocaat als zij gehoord worden. Deze blog gaat niet over de juridische kant, maar over de feitelijke gang van zaken tijdens een verhoor en waarom het altijd verstandig is om een advocaat mee te nemen naar een verhoor. Ik zal dan ook niet verwijzen naar wetsartikelen en jurisprudentie. Deze blog is gebaseerd op mijn eigen ervaringen (grotendeels met de Politie Gooi- en Vechtstreek).

Het verhoor

Er zijn twee manieren hoe je als verdachte bij de politie komt voor een verhoor. Je kunt ten eerste uitgenodigd worden door de politie bij een verhoor. Dit gebeurt doorgaans per brief. In de brief staat vaak “Ik wijs u op de mogelijkheid om op eigen kosten vooraf een advocaat te raadplegen of deze, eveneens op eigen kosten, mee te nemen naar het verhoor”. De andere mogelijkheid is dat je wordt verhoord door de politie nadat je bent aangehouden voor een strafbaar feit. Als ik dan aanwezig ben, betaalt de staat mijn kosten. Voor de gang van zaken bij een verhoor maakt het niet heel veel uit of je bent opgeroepen of dat je wordt verhoord nadat je bent aangehouden.

De gang van zaken

De meeste verhoren worden afgenomen door één of twee agenten. De laatste tijd merk ik dat één verbalisant eerder regel dan uitzondering is. Dit is vervelend voor jou als verdachte, aangezien het moeilijk is voor agenten om tegelijkertijd te typen en vragen te stellen.
Bijna ieder verhoor is opgedeeld in twee delen; een persoonlijk en een zakelijk gedeelte.
Het persoonlijke gedeelte gaat, het woord zegt het al, over jou als verdachte. Er worden vragen gesteld over onder andere je inkomen, eventuele verslavingen en je gezinssamenstelling. Laat je hier echter niet misleiden.

De persoonlijke vragen kunnen wel degelijk relevant zijn voor een verdenking van een strafbaar feit. Bij bijvoorbeeld vermogensdecliten kan een plotselinge schuld van belang zijn voor een eventueel motief tot diefstal of fraude.

Vervolgens gaat de politie je vragen stellen over de verdenking. Het is als verdachte heel moeilijk om na te gaan welke vraag wel/niet relevant is voor een verdenking. Hiervoor is enige ervaring met strafzaken en verhoren doorgaans vereist.
Als de politie klaar is met het stellen van vragen, kun je wat ze hebben op opgesteld (proces-verbaal van verhoor) doorlezen. De politie zal je vragen het proces-verbaal van verhoor te tekenen. Het is geenszins verplicht om dit te tekenen. De politie laat het vaak wel lijken alsof je moet tekenen. Of je het proces-verbaal van verhoor wilt tekenen, is helemaal aan jou. Het hangt per zaak af of het verstandig is om te tekenen.

Wat doe ik (advocaat) dan bij een verhoor?

Ik ben het liefst bij alle verhoren in een zaak aanwezig. Dat wil ik vanwege verschillende redenen. Geld is hier niet het meest relevant. Ik krijg in een verhoor na aanhouding slechts voor doorgaans één verhoor betaald (1,5 punt of 3 punten in een wat zwaardere zaak). Als ik bij het verhoor kan zijn, is het vaak mogelijk om de zaak al op een vroeg punt tot een einde te laten komen. Ik krijg immers dan first hand alle informatie van de politie en heb daarnaast de mogelijkheid om sturende of suggestieve vragen te belemmeren en daarnaast jou op een optimale manier te begeleiden door het verhoor.
Dit doe ik op verschillende manieren. Ten eerste schrijf ook ik alles mee wat er gezegd wordt door zowel de agenten als door jou. Op deze manier kan ik, gewapend met pen en papier, de strijd aangaan met de agenten als zij iets anders opschrijven dan er daadwerkelijk gezegd is. Het veranderen van een vraag of antwoord kan een heel andere indruk van een verhoor wekken.
Daarnaast heeft een verdachte het recht om het verhoor te onderbreken om met de advocaat te overleggen. Als ik merk dat jij het als verdachte moeilijk hebt tijdens een verhoor, zal ik om een time-out verzoeken. Op deze manier heb jij de mogelijkheid om tijdens het verhoor face-to-face met mij te spreken over wat er gevraagd is en wat het beste antwoord is. Als derde maakt mijn aanwezigheid uit tijdens een verhoor. De politie zal minder snel geneigd zijn om ongeoorloofde druk te zetten. Op deze manier worden valse bekentenissen of belastende verklaringen zoveel mogelijk voorkomen. Ik grijp ook in als de politie te ver gaat en, door mijn ervaring, voel ik over het algemeen beter dan jij aan wanneer dit het geval is. Dit alles kan ongelofelijk veel uitmaken voor het verdere verloop van een procedure.

Conclusie

Mocht je opgeroepen worden voor een verhoor, bel me dan via 035 69 44 8 33. Ik zal van tevoren met je afspreken. Ik kan dan één op één met je spreken over wat je rechten- en plichten zijn en wat mijn eventuele kosten zijn. Je kunt dan een geïnformeerde keuze maken om mij wel of niet mee te nemen.

Beslag en beklag in het strafrecht

Deze blog is interessant als uw spullen door justitie in beslag zijn genomen. Ik leg uit wat u kunt doen om uw spullen terug te krijgen

Klachtdelicten

Deze blog bespreekt klachtdelicten, een bijzonder soort strafbare feiten. Let op: deze blog gaat niet over het indienen van klachten.

Barcodes veranderen, mag dat?

Dit is wederom een blog over strafrecht in sportsituaties, bedoeld voor iedereen die weleens een te harde overtreding heeft gemaakt.

Zwijgrecht, do’s and don’t

Als je gehoord wordt als verdachte, heb je het recht om te zwijgen. Dit is één van de belangrijkste rechten die een verdachte heeft. Let wel op, zwijgen is iets anders dan ontkennen. Het zwijgrecht is een voortvloeisel uit het Nemo tenetur beginsel, oftewel dat niemand gehouden is mee te werken aan zijn eigen veroordeling.

Wat zijn echter de voor- en nadelen van het gebruik maken van het zwijgrecht?

Het belangrijkste voordeel van het gebruik maken van het zwijgrecht, is dat de omstandigheid dat je weigert een verklaring af te leggen of een bepaalde vraag te beantwoorden niet tot het bewijs kan bijdragen.

Het belangrijkste voordeel van het gebruik maken van het zwijgrecht, is dat de omstandigheid dat je weigert een verklaring af te leggen of een bepaalde vraag te beantwoorden niet tot het bewijs kan bijdragen. Een rechter mag je in principe niet veroordelen omdat je zwijgt. Ook mag een rechter het zwijgen niet als een bewijsmiddel gebruiken.

Er is echter wel één belangrijke uitzondering op het hier voor genoemd voordeel: “Onder omstandigheden kan het zwijgen van verdachten een niet langer houdbare positie worden, namelijk indien feiten en omstandigheden zodanig wijzen op betrokkenheid van een verdachte bij een aan hem/haar verweten feit, dat enige verklaring, in welke vorm dan ook, van verdachte verlangd mag worden.” [1] Als de feiten dus schreeuwen om een verklaring, kan het soms slim zijn om wel een verklaring te geven en je dus niet te beroepen op je zwijgrecht.

Tevens kan zwijgen nadelig zijn voor de strafmaat. Mocht de rechter tot een bewezenverklaring komen (en je dus schuldig vinden), dan zal hij een straf moeten bepalen. Hiervoor kijkt een rechter naar de ernst van het feit en de persoon van de verdachte. Heb je het hele proces gezwegen, dan kan je een hogere straf krijgen.

Heb je in voorlopige hechtenis gezeten en ben je vervolgens vrijgesproken, dan kan je doorgaans een vergoeding claimen voor de tijd die je onterecht vast zat. Dit kan anders zijn als je het gehele proces gezwegen hebt. Sommige rechtbanken hebben weleens de neiging een vergoeding te weigeren als je gezwegen hebt.

Er is één groot voordeel bij het gebruikmaken van het zwijgrecht; de rechter komt moeilijker tot een bewezenverklaring. Er zijn echter ook een aantal nadelen aan het zwijgrecht, zoals een mogelijk hogere straf en een lagere vergoeding bij onterecht voorlopige hechtenis.

Wanneer je wil weten of het verstandig is om gebruik te maken van het zwijgrecht, neem dan contact met ons op. Michiel Schimmel is gespecialiseerd in strafzaken. Een enkel telefoontje kan veel strafrechtelijke ellende voorkomen.