Bij mishandelingszaken ontstaat er vaak discussie over de vraag of er sprake is van eenvoudige mishandeling of zware mishandeling. Deze discussie kan onbelangrijk lijken maar is van grote invloed op de straf die een rechter kan opleggen. Zo staat op eenvoudige mishandeling een gevangenisstraf van ten hoogste drie jaren of een boete van maximaal €25.750,- en bij zware mishandeling een gevangenisstraf van ten hoogste acht jaren of een boete van maximaal €103.000,-. Het is dus erg belangrijk dat er een goed onderscheid wordt gemaakt tussen eenvoudige en zware mishandeling.
Dit verschil zit in het aangebrachte lichamelijke letsel; als dit als zwaar lichamelijk letsel kan worden gekwalificeerd, gaat het om zware mishandeling. Om letsel als zwaar lichamelijk letsel aan te merken heeft de Hoge Raad in 2018 algemene gezichtspunten opgesteld. De Hoge Raad heeft afgelopen week in dit arrest hier nog wat extra verduidelijking aan gegeven, met name ten aanzien van gehoorschade.
De wetgever heeft in artikel 82 van het Wetboek van Strafrecht een korte toelichting gegeven aan de definitie van zwaar lichamelijk letsel. Deze uitleg stelt dat ziekte zonder uitzicht op volkomen genezing, blijvende ongeschiktheid beroepsbezigheden uit te oefenen en het verlies/dood ongeboren kind aangemerkt kan worden als zwaar lichamelijk letsel. Deze uitleg is niet heel breed en het verschil tussen de grensgevallen van lichamelijk letsel beter uit te kunnen leggen heeft de Hoge Raad in 2018 algemene gezichtspunten opgesteld. Voor de beantwoording van de vraag of van zwaar lichamelijk letsel sprake is kan gekeken worden naar de aard van het letsel, de eventuele noodzaak en aard van medisch ingrijpen en het uitzicht op (volledig) herstel.
Ten aanzien van de aard van het letsel kijkt de rechter naar wat het letsel precies is, bijvoorbeeld een botbreuk of blauwe plekken. De Hoge Raad benadrukt hier dat ook het vierlies van gebruik van een zintuig, verminking en verlamming zwaar lichamelijk letsel is. Daarnaast kan ernstige schade aan de gezondheid, denk aan besmetting met een virus, zoals HIV, aangemerkt worden als zwaar lichamelijk letsel. Psychische gevolgen die niet de verstandelijke vermogens verstoren kunnen niet worden aangemerkt als zwaar lichamelijk letsel. Hoe erger het letsel, hoe sneller het aangemerkt zal worden als zwaar lichamelijk letsel.
Bij de eventuele noodzaak en aard van medisch ingrijpen kan gedacht worden aan bijvoorbeeld een operatie of behandeling. Een simpele neusbreuk zonder operatie kan dus geen zwaar lichamelijk letsel opleveren, terwijl een neusbreuk die operatief behandeld moet worden wel zwaar lichamelijk letsel kan opleveren. Bij gebitschade wordt ook veel waarde gehecht aan de noodzaak en aard van medische ingrijpen.
Bij het uitzicht op herstel doelt de Hoge Raad op of er een kans is op herstel, of het herstel een lange periode onzekerheid geeft over de mate van herstel en of tijdens het herstel sprake is van pijn en/of fysieke beperkingen. Een lange herstelperiode met veel onduidelijkheid waarbij ook nog pijn is tijdens deze periode geeft een grotere kans dat zwaar lichamelijk letsel wordt aangenomen.
Littekens kunnen ook van belang zijn bij de vraag naar zwaar lichamelijk letsel, hierbij is het uiterlijk en de ernst van het litteken van belang en de mate waarin dat litteken het lichaam ontsiert, eventuele pijnklachten worden ook meegenomen. Bijvoorbeeld een groot litteken op het voorhoofd zal eerder aangemerkt worden als zwaar letsel dan een klein litteken op iemands been.
Afgelopen week heeft de Hoge Raad deze gezichtspunten uitgewerkt ten aanzien van gehoorverlies. In de casus is een vrouw meermaals geslagen met een vuist en platte hand door haar ex. Hierbij is ze geraakt bij haar oor op de linkerkant van haar hoofd. Als gevolg van deze mishandeling heeft de vrouw gehoorschade opgelopen door haar trommelvlies te scheuren. De dokters hebben aangegeven dat dit niet meer verholpen kan worden. Daarnaast had het slachtoffer ook meerdere blauwe plekken en een bult op haar hoofd. De Hoge Raad stelde dat er geen uitzicht is op volledig herstel ten aanzien van de gehoorschade en er verlies is van het gebruik van een zintuig. Om deze redenen heeft de Hoge Raad besloten dat het oordeel van het Hof in stand kan blijven en dus zwaar lichamelijk letsel vastgesteld. Aangezien er zwaar lichamelijk letsel is, is er dus sprake van zware mishandeling.
Als je slachtoffer of verdachte bent van een mishandeling is het dus belangrijk om te bepalen of er sprake is van zwaar lichamelijk letsel. Dit bepaald namelijk of er sprake is van eenvoudige mishandeling of zware mishandeling wat een aanzienlijk verschil in de strafoplegging kan betekenen.
Op ons kantoor hebben Michiel Schimmel, Kicky Hamer en Thyrsa Buskop veel ervaring met allerlei soorten strafzaken. U kan gerust en geheel vrijblijvend contact met hen opnemen via 035 69 44 8 33.
Op ons kantoor hebben Michiel Schimmel, Kicky Hamer en Thyrsa Buskop veel ervaring met allerlei soorten strafzaken. U kan gerust en geheel vrijblijvend contact met hen opnemen via 035 69 44 8 33.
