Er zijn vele bekende filosofische raadsels, zoals “Als een boom in een bos omvalt en er is niemand in de buurt om het te horen, maakt het dan geluid?”. De Hoge Raad voegde er daar recent één aan toe, te weten: “is het strafbaar om iets te vernielen wat al vernield is?” Het antwoord op de vraag is, jammer genoeg, eenvoudiger dan men denkt.
Wat was er aan de hand?
Op 25 augustus 2020 kwam er een melding binnen bij de centrale meldkamer van de politie te Den Haag. Een man was naar de woning van zijn ex-vriendin gegaan. Hij verklaart dat hij daar aankwam en op het raam klopte. Hij heft daar op het raam geklopt waardoor het glas, wat al gebarsten was, nog meer kapot ging en waarbij hij zichzelf gesneden heeft.
De ruit was, toen de verdachte ter plaatse kwam, al zwaar beschadigd. Hij was met tape afgeplakt en dichtgemaakt. Verder was er van buiten de woning bezien een houten plank aan de achterzijde van de ruit bevestigd.
Hoger beroep en conclusie advocaat-generaal
Uit de conclusie van de advocaat-generaal, zie hier, blijkt wat er in hoger beroep is aangevoerd en wat het hof en de advocaat-generaal hiervan vonden.
In hoger beroep wordt er namens de verdachte het volgende aangevoerd over de vernieling van de ruit:
“6. Uit de inleidende opmerkingen bij titel XXVII (Vernieling of beschadiging) van Tekst & Commentaar blijkt dat de materiële norm die ten grondslag ligt aan de strafbepalingen in deze titel algemeen kan worden omschreven als het verbod op enigerlei wijze de gebruikswaarde van zaken die aan anderen toebehoren of die ten algemene nutte worden gebruikt te verminderen.
- Van een dergelijke situatie is naar het oordeel van de verdediging in de onderhavige zaak geen sprake. Een ruit die door middel van tape bij elkaar gehouden dient te worden, heeft immers al geen gebruikswaarde meer. Deze houdt immers geen zaken als kou, regen en ongewenste personen meer buiten en zal hoe dan ook vervangen dienen te worden. Dat door de gedraging van cliënt mogelijk wat extra glas uit het venster is gevallen, doet hier niet aan af. De ruit had hiervoor immers al geen gebruikswaarde meer.
- Met het oog op de materiële norm die ten grondslag ligt aan artikel 350 Sr, kan dan ook niet worden geoordeeld dat het handelen van cliënt als vernieling, onbruikbaar maken of wegmaken kan worden aangemerkt. Reeds hierom dient cliënt te worden vrijgesproken van het aan hem ten laste gelegde feit.”
In simpel Nederlands wordt gesteld dat er slechts sprake is van vernieling als de gebruikswaarde van een zaak die aan een ander toebehoort, wordt verminderd. Nu de ruit al kapot was, had die geen waarde meer en kon de waarde niet verder verminderd worden. Het gerechtshof gaat hier niet in mee. In tegenstelling tot de verdediging is het hof er kennelijk van uit gegaan dat de reeds gebarsten ruit in combinatie met de bevestigde plaat en de gebruikte tape voorafgaand aan het incident nog enige gebruikswaarde had, maar dat de verdachte door zijn geklop op de ruit heeft veroorzaakt dat het glas naar binnen viel en daarmee die gebruikswaarde heeft weggenomen (vernieling), dan wel heeft verminderd (beschadiging). De ruit was weliswaar al gebarsten, maar functioneerde in combinatie met de bevestigde plaat en tape nog wel; de ruit bood in die vorm nog bescherming tegen regen, wind en ongewenste personen, hetgeen inherent is aan een ruit.
De advocaat-generaal is het eens met het hof en voegt daaraan toe dat het begrip ‘vernielen’ in de zin van deze strafbepalingen is in de literatuur wel gedefinieerd als: “geheel stukmaken, uiteenrukken zó dat het voorwerp waaraan de handeling wordt verricht als zodanig niet meer bestaat” of als: “zodanig beschadigen dat het niet meer door reparatie in de oude toestand kan worden hersteld”. Het begrip ‘beschadigen’ wordt in de literatuur wel omschreven als: “het toebrengen van schade aan het voorwerp” of als “het goed aantasten”. Daarnaast volgt uit de literatuur dat voor een bewezenverklaring van vernieling of beschadiging niet is vereist dat het goed economische waarde heeft. Er hoeft niet te worden bewezen dat het vermogen van een ander is benadeeld.
Hoge Raad
De Hoge Raad houdt het, zoals altijd, een stuk simpeler en oordeelt:
“2.4 Artikel 350 lid 1 van het Wetboek van Strafrecht (hierna: Sr) luidt:
“Hij die opzettelijk en wederrechtelijk enig goed dat geheel of ten dele aan een ander toebehoort, vernielt, beschadigt, onbruikbaar maakt of wegmaakt, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie.”
2.5 Voor zover het cassatiemiddel berust op de opvatting dat een goed dat al vernield of beschadigd is, nooit zodanig verder kan worden vernield of beschadigd dat dit handelen als vernielen of beschadigen in de zin van artikel 350 lid 1 Sr kan worden aangemerkt, faalt het omdat die opvatting onjuist is.”
Toelichting en conclusie
Uit het bovenstaande blijkt dat het ook strafbaar kan zijn om iets te vernielen wat al (gedeeltelijk) vernield is. Als een ruitje reeds kapot is, dan is het nog steeds strafbaar om deze verder in te tikken. Overigens hielp het de verdachte in deze zaak ook niet heel veel dat hij kennelijk had gezegd dat hij de ruit van zijn ex-vriendin zou inslaan.
Mocht je verdacht worden van een strafbaar feit, schroom dan niet om contact met ons op te nemen. Michiel Schimmel heeft veel ervaring met de bijstand van zowel verdachten als slachtoffers van strafbare feiten in iedere fase van het strafproces.
Je kan gerust en geheel vrijblijvend contact met hem opnemen via michiel@hameradvocaten.nl of via 035 69 44 8 33.
Mocht je willen weten of je in aanmerking komt voor pro deo rechtsbijstand, kijk dan hier of bel gewoon een.
Wij zijn gevestigd in Bussum (gemeente Gooise Meren) maar komen bij alle rechtbanken in het land. Verder hebben wij er geen probleem mee om via ZOOM af te spreken als dit beter uitkomt.
