Deze blog gaat over een strafrechtelijk beslag. Meer specifiek
gaat deze blog over een herhaald conservatoir beslag op eenzelfde voorwerp op
basis van eenzelfde machtiging. Ik bespreek deze problematiek aan de hand van
een recente beschikking van de Hoge Raad.
Wat was er aan de hand?
Een vrouw wordt verdacht van betrokkenheid bij een
hennepkwekerij en/of de diefstal van stroom. Er is op 4 maart 2020 conservatoir
beslag gelegd ten behoeve van een eventuele ontnemingsvordering op een auto. De
rechter-commissaris heeft op 2 april 2020 een machtiging verleend voor het
leggen van conservatoir beslag op het vermogen van de vrouw tot een bedrag
groot € 1.121.989,44. Domeinen (de instantie die in beslag genomen goederen
beheert) heeft de auto geveild.
De vrouw heeft toen, via haar garagebedrijf, de auto
teruggekocht. Op 22 april 2021 is vervolgens opnieuw beslag gelegd op de auto.
De vrouw is het hier niet mee eens en dient een klaagschrift in bij de
rechtbank en verzoekt de teruggave van de auto.
94a Sv
Op basis van 94a Sv kan conservatoir beslag worden gelegd om
de bewaring van het recht tot verhaal van een geldboete, ontneming van
wederrechtelijk voordeel of een op te leggen schadevergoedingsmaatregel.
Als een officier van justitie een dergelijk beslag wil
leggen bij een verdachte, dan moet er aan een aantal voorwaarden voldaan zijn. Samengevat
dient er sprake te zijn van een verdenking of veroordeling wegens een misdrijf
waarvoor een geldboete van de vijfde categorie kan worden opgelegd. Verder
dient de officier van justitie een machtiging te halen bij de rechter-commissaris
om het beslag te leggen of te handhaven.
Geschil
Het ging de vrouw er in deze zaak om dat de officier van
justitie slechts eenmaal een machtiging had gehaald bij de rechter-commissaris,
te weten op 2 april 2020. Op basis van dezelfde machtiging was dus tweemaal conservatoir
beslag gelegd op dezelfde auto. De vrouw stelde bij de rechtbank dat dit niet
mogelijk was.
Rechtbank
De rechtbank Midden-Nederland kon het standpunt van de vrouw
wel volgen en oordeelde als volgt:
“Gebleken is dat op 4 maart 2020 onder [klaagster] conservatoir beslag is
gelegd ten aanzien van de personenauto, Volvo V60, Plug in Hyb. Op 2 april 2020
is door de rechter-commissaris een machtiging verleend tot het in conservatoir
beslag nemen van voorwerpen strekkende tot verhaal van een op te leggen
geldboete en/of een op te leggen betalingsverplichting aan de Staat ter
ontneming van het wederrechtelijk verkregen voordeel. Het bedrag tot welk de
machtiging is verleend betreft een bedrag van € 1.121.989,44. Volgens het
openbaar ministerie is tegen klaagster de verdenking gerezen van betrokkenheid
bij het telen/ vervaardigen van hennep en diefstal van elektriciteit.
Vervolgens is gebleken dat voornoemde auto op 7 augustus 2020 is geveild door
de Domeinen en is gekocht door het garagebedrijf van klaagster voor €
10.355,00. Daarna is de auto op 26 augustus 2020 door klaagster en haar
echtgenote weer aangekocht. Nadien is op 22 april 2021 opnieuw beslag gelegd op
voornoemde personenauto. Dit beslag is wederom gelegd op basis van de eerder op
2 april 2020 verleende machtiging van de rechter-commissaris. Niet gebleken is
dat de zaak na 2 april 2020 opnieuw door de rechter-commissaris is getoetst en
dat er een nieuwe machtiging door de rechter commissaris is verleend.
Het voorgaande in aanmerking nemende is de rechtbank van oordeel dat door
de veiling van de auto door de Domeinen op 7 augustus 2020 het beslag op de
auto als geëindigd kan worden beschouwd. Dat klaagster vervolgens weer de
eigenaar is geworden van deze auto doet daar niet aan af.
De rechtbank is dan ook van oordeel dat het strafvorderlijk belang zich
niet verzet tegen opheffing van het beslag. Het beklag zal daarom gegrond
worden verklaard. De rechtbank zal de teruggave gelasten aan klaagster van de
auto.”
Conclusie advocaat-generaal en beschikking Hoge Raad
De advocaat-generaal concludeert dat de beschikking van de
rechtbank niet in stand kan blijken. Zij stelt dat de opvatting dat een op de
voet van art. 94a Sv gelegd beslag niet voor een tweede keer op hetzelfde
voorwerp kan worden gelegd, in het algemeen geen steun vindt in het recht. Het
recht vereist evenmin dat de rechter-commissaris bij tijdsverloop een gegeven
machtiging tussentijds toetst, alvorens de officier van justitie tot het leggen
van beslag mag overgaan.
Zij stelt verder dat de machtiging van de rechter-commissaris
strekte tot het veiligstellen van vermogen tot een bedrag groot € 1.121.989,44.
De aard van het conservatoire beslag brengt mee dat tot dat bedrag op
verschillende vermogensvoorwerpen van de klaagster beslag kon worden gelegd.
Zodra de auto vrij was van het eerste beslag en door de aankoop weer
toebehoorde aan de klaagster, kon hierop dus wederom conservatoir beslag worden
gelegd op grond van dezelfde machtiging.
Het oordeel van de rechtbank was dus volgens haar niet
juist. Ook de andere punten van de rechtbank waren overigens onjuist.
De Hoge Raad houdt het simpel en geeft de advocaat-generaal
gelijk op basis van de door haar benoemde punten. De beschikking van de
rechtbank Midden-Nederland wordt dan ook vernietigd en de rechtbank mag de zaak
opnieuw behandelen.
Conclusie
Mocht u verdacht wordt van een strafbaar feit of mochten uw goederen in beslag zijn genomen, dan kunt u altijd contact met ons opnemen via michiel@hameradvocaten.nl of 035 69 44 8 33. Bij ons op kantoor behandelt Michiel Schimmel de strafzaken.
Wij zijn een advocatenkantoor gevestigd in Bussum (Gemeente Gooise Meren), maar houden praktijk door heel Nederland.
