De kerstvakantie is voor veel gezinnen een periode om samen te ontspannen en misschien wel even naar het buitenland te gaan. Maar wat als de andere ouder geen toestemming geeft voor een buitenlandse reis? Als beide ouders gezamenlijk ouderlijk gezag hebben, is voor een reis naar het buitenland altijd toestemming van beide ouders vereist. Wanneer één ouder weigert in te stemmen, kan de andere ouder vervangende toestemming aanvragen bij de rechter op grond van artikel 1:253a van het Burgerlijk Wetboek (BW). In deze blog bespreek ik de procedure, de overwegingen van de rechter en enkele praktische tips voor ouders in deze situatie.
Bij gezamenlijke gezagsuitoefening moeten beide ouders in principe overeenstemming bereiken over belangrijke beslissingen in het leven van hun kind, waaronder het maken van een reis naar het buitenland. Indien één van de ouders weigert toestemming te geven, kan de andere ouder vervangende toestemming bij de rechter aanvragen. De rechter kan dan, indien aan de voorwaarden is voldaan, de toestemming van de andere ouder vervangen, zodat de reis alsnog kan plaatsvinden.
Artikel 1:253a BW biedt ouders de mogelijkheid om de rechter te verzoeken een beslissing te nemen wanneer zij het niet eens kunnen worden over een kwestie die de belangen van hun minderjarige kind betreft. De rechter beoordeelt hierbij wat in het beste belang van het kind is. In dit geval gaat het specifiek om de vraag of een kerstvakantie in het buitenland in het belang van het kind is, en of het bezwaar van de andere ouder voldoende zwaarwegend is.
Vervangende toestemming is nodig als:
- Beide ouders gezamenlijk gezag hebben over het kind.
- Eén ouder weigert toestemming te geven voor de reis naar het buitenland.
- De ouder die wil reizen zonder toestemming van de ander geen mogelijkheden heeft om tot een compromis te komen.
Een verzoek tot vervangende toestemming is dus meestal een laatste redmiddel. Ouders worden door rechters gestimuleerd om eerst met elkaar in gesprek te gaan of eventueel een mediator in te schakelen.
Procedure voor het aanvragen van vervangende toestemming
Een verzoek tot vervangende toestemming wordt ingediend bij de rechtbank in de woonplaats van het kind. Het verzoekschrift moet goed onderbouwd zijn en de volgende onderdelen bevatten:
- Redenen voor de gewenste reis: De ouder die de toestemming aanvraagt, dient duidelijk uit te leggen waarom de reis in het belang van het kind is.
- Bezwaren van de andere ouder: Het verzoekschrift moet ook inzicht geven in de bezwaren van de andere ouder en waarom deze volgens de verzoekende ouder niet opwegen tegen de voordelen van de reis.
- Eventuele omstandigheden rondom de situatie: Denk hierbij aan schoolprestaties, het welzijn van het kind, en eventuele eerdere gezamenlijke vakanties die zonder problemen zijn verlopen.
Overwegingen van de rechter
De rechter beoordeelt het verzoek op basis van wat in het belang van het kind is, en neemt daarbij onder andere de volgende factoren mee:
- Emotioneel en sociaal welzijn van het kind: Een vakantie kan een positieve bijdrage leveren aan de band met de ouder waarmee gereisd wordt, zeker als het gaat om bijzondere omstandigheden zoals een buitenlandse reis tijdens de kerstperiode.
- Veiligheid en stabiliteit: De rechter beoordeelt of de voorgenomen reis veilig en verantwoord is, met inachtneming van zaken zoals de verblijfsomstandigheden en de reistijd.
- Risico’s voor kidnappingsituaties: Wanneer er risico’s zijn dat het kind niet terugkeert naar Nederland, zal de rechter extra kritisch zijn. Dit kan het geval zijn als er een dreiging is dat de ouder het kind in het buitenland houdt zonder toestemming.
- Inspraak van het kind zelf: Afhankelijk van de leeftijd en de rijpheid van het kind, kan de rechter het kind om zijn of haar mening vragen.
Wat kunt u doen om vervangende toestemming te verkrijgen?
Indien u van plan bent vervangende toestemming aan te vragen, zijn er enkele stappen die u kunt ondernemen om uw zaak zo sterk mogelijk te maken:
- Bereid het verzoek goed voor: Schrijf een duidelijk en volledig verhaal waarin u het belang van de reis voor uw kind uiteenzet en waarom de bezwaren van de andere ouder niet opwegen.
- Communiceer met de andere ouder: Probeer eerst gezamenlijk tot een oplossing te komen. Als er een afwijzing volgt, is het voor de rechter relevant om te zien dat u inspanningen heeft gedaan om het geschil in overleg op te lossen.
- Denk aan alternatieven: Laat in het verzoekschrift zien dat u ook bereid bent alternatieven te overwegen, zoals bijvoorbeeld een kortere vakantie of andere aanpassingen die de zorgen van de andere ouder kunnen verminderen.
- Consulteer een juridisch professional: Een advocaat met ervaring in familierecht kan u helpen bij het opstellen van een goed onderbouwd verzoek en kan u begeleiden tijdens de rechtsprocedure.
Conclusie
Wanneer de andere ouder geen toestemming geeft voor een vakantie naar het buitenland, kan vervangende toestemming aanvragen een oplossing bieden. Deze procedure vereist echter een zorgvuldige afweging van belangen en is gericht op het welzijn van het kind. De rechtbank hanteert strenge criteria en verwacht dat ouders eerst proberen om onderling tot een oplossing te komen. Een goed voorbereid verzoek, met duidelijke argumenten over het belang van de reis voor het kind, vergroot de kans op een positieve beslissing.
Hoewel de vervangende toestemming een uitweg biedt, blijft het in het belang van alle betrokkenen dat ouders proberen op een constructieve manier samen te werken aan het belang van hun kind – juist tijdens bijzondere momenten zoals de feestdagen.
Titus Bouman behandelt bij ons op kantoor de personen- en familierechtzaken. Je kan gerust en geheel vrijblijvend contact met hem opnemen via titus@hameradvocaten.nl of via 035 6 44 8 33.
